Rừng đen dự giải Oscar 2009?

Phóng to

Một cảnh trong phim Rừng đen

Chưa chiếu bán vé nhưng đã được mua bản quyền phát hành

Thế nào là "chiếu thương mại"? Trên một số tờ báo, ông Vương Đức - đạo diễn Rừng đen, lại khẳng định phim đủ điều kiện đi dự Oscar. Trao đổi với báo chí sáng 24-9, ông Đức giải thích: Rừng đen đã được bán cho Điện ảnh Quân đội với "giá đắt" để phát hành, như vậy là "có thương mại". Ông Đức cũng khẳng định: "Rừng đen đã được Điện ảnh Quân đội chiếu từ tháng 6-2008". Tuy nhiên, bà Kim Anh (trưởng rạp chiếu phim Quân Đội, 17 Lý Nam Đế) cho biết rạp không chiếu phim Rừng đen từ tháng 6-2008 đến nay. Còn theo thông tin từ phòng phát hành phim và băng hình Tổng cục Chính trị thì từ tháng 6 đến nay, Rừng đen chỉ được chiếu lưu động cho các anh em chiến sĩ ở vùng sâu vùng xa (dĩ nhiên là chiếu miễn phí). Phòng phát hành phim và băng hình Tổng cục Chính trị cũng mua 10 bản phim Rừng đen với giá 50 triệu đồng/bản. Trong khi đó, theo Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Lê Tiến Thọ, khái niệm "chiếu thương mại" trong Quy chế tuyển chọn phim tham dự giải thưởng Oscar dành cho phim nói tiếng nước ngoài phải hiểu là chiếu ở rạp và có bán vé. Trường hợp phim được bán cho nhà phát hành, nhưng nhà phát hành chưa chiếu bán vé thì cũng không được coi là "chiếu thương mại". Theo Thanh Niên

Đạo diễn Vương Đức (phó giám đốc Hãng Phim truyện VN) cho báo điện tử VnExpress.net biết: bộ phim của ông không chỉ mới chiếu miễn phí trong chương trình "Điện ảnh ngày thứ năm" của Trung tâm Văn hóa Pháp như nhiều người nhầm tưởng, mà đã có hợp đồng với bên quân đội sẽ chiếu bao nhiêu bản, trong thời gian bao lâu, giá cả thế nào. Theo ông Đức: “Như thế là thương mại. Hàng triệu bộ đội từ hải đảo tới biên giới xa xôi đều đã xem phim của chúng tôi. Phim Rừng đen hoàn toàn đảm bảo điều kiện tham dự Oscar”.

Ông Lê Đức Tiến, giám đốc Hãng Phim truyện Việt Nam, cũng cho VnExpress.net biết cả hai bộ phim của hãng là Rừng đen và Trái tim bé bỏng đều đã phổ biến trong mạng lưới phát hành phim. Rừng đen đã được chiếu thương mại từ tháng 6 bởi hệ thống chiếu phim quân đội và đủ điều kiện để tham dự Oscar.

Chiều 24-9, TT&VH đã liên hệ với đại tá Nguyễn Anh Nông - trưởng phòng phát hành phim - băng hình quân đội (thuộc Cục Tuyên huấn- Tổng cục Chính trị) - đơn vị mua bản quyền bộ phim này.

Ông Nông cho biết: “Hầu hết các phim do Hãng Phim truyện VN sản xuất, chúng tôi đều đã mua bản quyền phát hành. Đầu năm 2008, chúng tôi mua bản quyền Rừng đen với 10 bản phim. Chúng tôi không có chức năng, nhiệm vụ chiếu phim với mục đích thương mại ngoài rạp mà chỉ tổ chức chiếu phim lưu động phục vụ đồng bào và chiến sĩ ở khắp các địa phương trong cả nước, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa. Từ khi mua bản quyền Rừng đen đến nay, chúng tôi đã chiếu rất nhiều buổi ở nhiều nơi và còn in sang băng video để chiếu ở những nơi mà máy móc chiếu phim nhựa không đưa đến được”.

Ông Nông cũng cho biết thêm để phục vụ cho công tác tuyên truyền trong quân đội, hội đồng duyệt phim của Tổng cục Chính trị đã quyết định cắt hai đoạn nhạy cảm trong Rừng đen. Và không chỉ Rừng đen, một số phim khác khi có các cảnh “nóng” đều phải cắt bỏ trước khi phát hành.

Không chiếu bán vé nhưng bộ phim được mua bản quyền thì có thể hiểu là chiếu phim “thương mại”?

Theo khoản 3, Điều 3 Quy chế Tuyển chọn phim tham dự giải thưởng Oscar dành cho phim nói tiếng nước ngoài (ban hành kèm theo Quyết định số 14/2007/QĐ-BVHTTDL ngày 25-10-2007) một trong những điều kiện để phim dự giải Oscar là “Phim phải được chiếu thương mại ít nhất 7 ngày liền tại Việt Nam, trong khoảng thời gian từ 1-10 của năm trước đến 30-9 của năm tiếp theo”. Vậy phải chăng các nhà làm phim của Hãng Phim truyện VN quan niệm “chiếu thương mại” với việc đã bán được bản quyền cho nhà phát hành? Và họ sẽ chứng minh được Rừng đen đã được chiếu 7 ngày liền?

Ông Lưu Danh Hùng- nguyên giám đốc Fafilm Việt Nam cho rằng khi đã bán bản quyền cho phát hành phim quân đội nghĩa là phim đã đạt được mục đích "thương mại".

Cần thỏa thuận để thống nhất tiêu chí

Với trên 150 đội chiếu phim lưu động, vẫn theo ý kiến của ông Lưu Danh Hùng, số buổi chiếu và thời gian chiếu phim trong quân đội chắc chắn vượt qua con số 7 ngày. "Vấn đề là để đảm bảo điều kiện dự Oscar, hai bên (Hãng Phim truyện VN và phát hành phim quân đội- PV) cần thỏa thuận để thống nhất tiêu chí và tạo điều kiện để phim VN dự Oscar. Chứ trên thực tế, mấy phim VN đảm bảo được điều kiện chiếu liên tục 7 ngày tại rạp, nhất là phim nhà nước" - ông Hùng cho biết thêm.

Không phải ngẫu nhiên mà người Mỹ quy định phim dự giải Oscar ở hạng mục phim nói tiếng nước ngoài hay nhất phải chiếu ở rạp trong vòng một tuần với mục đích thương mại. Điều này phần nào cho thấy họ quan tâm đến tính phổ cập của tác phẩm điện ảnh, nhu cầu và đánh giá của khán giả đối với bộ phim. Đó cũng chính là sức sống, là giá trị thực tế của bộ phim mà trong nhiều trường hợp nó thuyết phục hơn bất kỳ một giải thưởng danh giá nào.

Trao đổi với TT&VH, ông Lê Tiến Thọ, thứ trưởng Bộ VH-TT&DL cho biết: “Liên quan đến việc Rừng đen có dự giải Oscar hay không, Cục Điện ảnh đã có công văn gửi Bộ VH-TT&DL báo cáo về việc Rừng đen đã được phát hành phim quân đội mua bản quyền và xin ý kiến chỉ đạo của bộ. Tôi đã có ý kiến: cục phải tự đối chiếu với quy chế tuyển chọn phim tham dự giải thưởng Oscar dành cho phim tiếng nước ngoài hay nhất mà cục đã xây dựng và trình bộ ban hành để xem Rừng đen có đáp ứng các điều kiện hay không (theo quy định thì phải chiếu liên tục tại rạp). Sau khi có văn bản chính thức của cục về việc này gửi lên bộ, hội đồng quốc gia tuyển chọn phim tham dự giải thưởng Oscar sẽ họp để quyết định Rừng đen có dự Oscar hay không".