BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI ĐỖ THỊ NHÀN TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ CỦA LAN KHAI LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN Hà Nội - Năm 2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI ĐỖ THỊ NHÀN TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ CỦA LAN KHAI Chuyên ngành: LÍ LUẬN VĂN HỌC Mã số: 9.22.01.20 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS TRẦN MẠNH TIẾN Hà Nội - Năm 2020 i LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các kết nêu luận án trung thực, đảm bảo độ xác Các tài liệu tham khảo, trích dẫn có xuất xứ rõ ràng Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm cơng trình nghiên cứu Hà Nội, tháng 09 năm 2020 Tác giả luận án Đỗ Thị Nhàn ii LỜI CẢM ƠN Trong q trình học tập nghiên cứu, tơi nhận giúp đỡ quý báu thầy cơ, gia đình, anh chị em bè bạn Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Trần Mạnh Tiến, người thầy trực tiếp giảng dạy tận tình hướng dẫn em suốt trình học tập, hồn thành cơng trình nghiên cứu Em xin trân trọng cảm ơn thầy cô giảng viên Tổ Bộ mơn Lí luận văn học, Khoa Ngữ Văn, Phòng Sau đại học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tận tình giúp đỡ em q trình học tập, nghiên cứu trường Tơi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Hội đồng giáo dục trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng tạo điều kiện tốt để học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn gia đình, người thân, bạn bè, người động viên tơi q trình tơi học tập hoàn thành luận án Hà Nội, tháng 09 năm 2020 Tác giả luận án Đỗ Thị Nhàn iii MỤC LỤ LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC .iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT vi MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu Cơ sở lý thuyết phương pháp nghiên cứu Đóng góp luận án Cấu trúc luận án Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu tiểu thuyết lịch sử 1.1.1 Khái niệm tiểu thuyết lịch sử 1.1.2 Một số cơng trình nghiên cứu tiểu thuyết lịch sử giới 1.1.3 Các viết cơng trình nghiên cứu tiểu thuyết lịch sử Việt Nam 13 1.2 Sự khác TTLS thời kì trung đại thời kì đại .25 1.3 Tình hình nghiên cứu Lan Khai tiểu thuyết lịch sử ông 26 1.3.1 Về nhà văn Lan Khai 26 1.3.2 Về tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 30 1.4 Những vấn đề cấp thiết đặt nghiên cứu tiểu thuyết lịch sử Lan Khai .33 Tiểu kết chương 34 Chương 2: TỪ QUAN NIỆM NGHỆ THUẬT ĐẾN QUÁ TRÌNH SÁNG TÁC TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ CỦA LAN KHAI .36 2.1 Về quan niệm Lan Khai 36 2.1.1 Quan niệm nhà văn 36 2.1.2 Quan niệm văn học 39 iv 2.1.3 Quan niệm nghệ thuật người tiểu thuyết lịch sử Lan Khai .45 2.2 Quá trình sáng tác Lan Khai 47 2.2.1 Sở trường sáng tác thể tài tiểu thuyết lịch sử Lan Khai .47 2.2.2 Hoàn cảnh sáng tác tiểu thuyết lịch sử 49 2.2.3 Diễn trình sáng tác tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 51 2.2.4 Tiểu thuyết lịch sử nghiệp sáng tác Lan Khai vận động thể tài tiểu thuyết lịch sử Việt Nam 55 Tiểu kết chương 61 Chương 3: TỪ HIỆN THỰC LỊCH SỬ ĐẾN BỨC TRANH NGHỆ THUẬT TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ CỦA LAN KHAI 63 3.1 Cảm hứng sáng tác tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 63 3.1.1 Ca ngợi truyền thống yêu nước dân tộc 64 3.1.2 Ca ngợi đẹp, thiện 65 3.1.3 Phê phán xã hội phong kiến chiến tranh phi nghĩa 67 3.2 Sự kiện tiểu thuyết lịch sử Lan Khai .70 3.2.1 Sự hốn đổi ngơi vị triều đại phong kiến 70 3.2.2 Những nội chiến xã hội phong kiến 71 3.2.3 Những dậy nhân dân chống chế độ phong kiến 72 3.2.4 Những đấu tranh chống kẻ thù xâm lược bè lũ tay sai 72 3.3 Thế giới nhân vật tiểu thuyết lịch sử Lan Khai .73 3.3.1 Nhân vật vua chúa, quan lại tướng lĩnh 74 3.3.2 Nhân vật người anh hùng 79 3.3.3 Người phụ nữ xã hội phong kiến 85 3.3.4 Nhân vật binh sĩ dân chúng .97 3.3.5 Nhân vật kẻ thù cướp nước bán nước 102 Tiểu kết chương .106 Chương 4: CÁC PHƯƠNG THỨC VÀ BIỆN PHÁP BIỂU HIỆN NGHỆ THUẬT TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ CỦA LAN KHAI 107 4.1 Sự kết hợp hài hòa lịch sử hư cấu nghệ thuật tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 107 v 4.1.1 Nhân vật kiện lịch sử 107 4.1.2 Nhân vật tình hư cấu 111 4.2 Nghệ thuật kết cấu 115 4.2.1 Kế thừa sáng tạo kết cấu tiểu thuyết truyền thống 115 4.2.2 Kết cấu kiểu tiểu thuyết đại 119 4.3 Các phương thức kiến tạo chân dung nhân vật 121 4.3.1 Qua giới thiệu tiểu sử, miêu tả ngoại hình 121 4.3.2 Khắc họa nhân vật qua hành động .123 4.3.3 Khắc họa tâm lí nhân vật 124 4.3.4 Qua bút pháp miêu tả thiên nhiên 128 4.4 Thời gian không gian nghệ thuật 129 4.4.1 Thời gian nghệ thuật 129 4.4.2 Không gian nghệ thuật .131 4.5 Nghệ thuật trần thuật 138 4.5.1 Người trần thuật điểm nhìn trần thuật 138 4.5.2 Ngôn ngữ giọng điệu trần thuật .140 KẾT LUẬN 147 DANH MỤC CƠNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CƠNG BỐ DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC: DANH MỤC TÁC PHẨM ĐÃ XUẤT BẢN CỦA LAN KHAI PHỤ LỤC: DANH MỤC TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM TIÊU BIỂU vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TTLS: Tiểu thuyết lịch sử MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài 1.1 Lan Khai nhà văn tiếng trào lưu cách tân văn học giai đoạn nửa đầu kỉ XX Sự nghiệp sáng tác Lan Khai đa dạng thể loại Đương thời Nhà văn đại (1942) nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Phan nhận xét: Lan Khai “lão tướng làng tiểu thuyết gắng tìm đường mới” Nhiều tác phẩm Lan Khai thu hút quan tâm đông đảo giới nghiên cứu nước Thời gian gần thể loại tiểu thuyết truyện ngắn đường rừng tên tuổi Lan Khai giới thiệu Tạp chí Quốc tế (ISSN 24103918) (tháng năm 2019, tập 5, trang 2) Học viện Kinh doanh hành chính, Luật Khoa học xã hội châu Âu Tuy nhiên mảng TTLS ông chưa nghiên cứu đầy đủ hệ thống, tính tới thời điểm tại, ơng nhà văn có số lượng tiểu thuyết lịch sử lớn nhà văn đại Việt Nam (26 tác phẩm) bút sớm có tinh thần tiên phong đổi mới, có ảnh hưởng lớn tới sáng tác giai đoạn sau Trong giai đoạn 1930-1945 1945 trào lưu cách tân văn học diễn sôi “trong rớt lại nhiều cũ” (Một thời đại thi ca - Hoài Thanh) với quan niệm nghệ thuật mới, TTLS Lan Khai làm sơi động thêm khơng khí phê bình văn học, tạo tranh luận xung quanh vấn đề lịch sử hư cấu nghệ thuật, vấn đề sử dụng ngôn ngữ tiểu thuyết v.v… Với đổi táo bạo, TTLS Lan Khai có tác động mạnh mẽ đến khơng khí phê bình văn học đương thời kích thích sáng tạo nhà văn đề tài lịch sử Tuy nhiên, chết đầy bí ẩn ơng suốt thời gian dài chưa công bố nên từ sau 1945 trở nhiều di cảo Lan Khai hàng chục TTLS ông chưa tái bản, nghiên cứu giới thiệu rộng rãi đến bạn đọc Cho đến chưa có cơng trình có tính quy mơ, toàn diện hệ thống thể tài TTLS Lan Khai Vì cơng trình nghiên cứu này, chúng tơi làm sáng tỏ tính tiên phong hành trình cách tân thể loại bút tiểu thuyết giàu tài tâm huyết nửa đầu kỉ XX Năm 2006, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Lễ Kỷ niệm 100 năm sinh Lan Khai Hội thảo Khoa học: Lan Khai với văn học Việt Nam đại, Lan Khai hoàn nguyên, cho thấy di sản văn học Lan Khai lớn TTLS có vị trí quan trọng nghiệp sáng tác ông tiểu thuyết Việt Nam đại Điều đặt u cầu cấp thiết cần có cơng trình nghiên cứu kịp thời, quy mơ hệ thống, tồn diện tác phẩm nhà văn thể tài TTLS để thấy đóng góp ơng giai đoạn 1930 - 1945 tiến trình phát triển lịch sử văn học dân tộc, đồng thời làm sáng tỏ thêm vấn đề lí luận thể loại 1.2 Những năm gần đây, TTLS nhà văn đất Việt vươn lớn dậy với gia tăng không ngừng số lượng tác phẩm quy mơ phản ánh, hình thành nhiều khuynh hướng đa dạng, phong phú nên xuất nhiều quan niệm nghệ thuật khác sáng tác tiếp nhận TTLS trở thành tâm điểm thời văn học Trước trào lưu hội nhập quốc tế, ngày xuất nhiều cơng trình ứng dụng lý thuyết đại phương Tây vào nghiên cứu văn học có TTLS Tuy nhiên hệ thống lý thuyết thể tài khiêm tốn việc giới thiệu nước phân tán, quan niệm thể loại chưa thống nhất, sáng tác ngày diễn biến phức tạp lại tiếp tục nảy sinh nhiều tranh luận sôi xung quanh vấn đề lịch sử hư cấu nghệ thuật Xuất phát từ thực trạng địi hỏi cần phải tìm hiểu sáng tác trải nghiệm cách tiếp cận thích hợp đem lại nhìn sáng rõ hình thành phát triển thể tài văn học mang tính đặc thù văn học Việt Nam đại Do vậy, chủ trương sâu nghiên cứu đề tài nhằm làm sáng tỏ điểm mẻ, độc đáo TTLS Lan Khai phương diện nội dung hình thức nghệ thuật Qua thành nghiên cứu chúng tơi làm rõ thêm số vấn đề lí thuyết quan niệm sáng tác thể loại nhằm góp thêm hướng tiếp cận tồn diện hệ thống TTLS 1.3 Cơng trình nghiên cứu chúng tơi cịn có ý nghĩa thiết thực việc giảng dạy tích hợp mơn Ngữ văn Lịch sử Nhà trường Kết nghiên cứu cơng trình cung cấp thêm tri thức lý luận thực tiễn sáng tác đáp ứng nhu cầu mở rộng nhận thức học sinh nhà trường phổ thông Nghiên cứu TTLS Lan Khai góp phần làm cho tranh văn học sử Việt Nam toàn diện hơn, giúp học sinh nhận thức lịch sử sâu sắc hơn, khơi dậy cảm xúc thẩm mĩ cho em truyền thống vẻ vang dân tộc Xuất phát từ nhu cầu cấp thiết nghiên cứu học tập góp phần tổng kết thành tựu tiêu biểu văn học Việt Nam kỷ XX, chọn đề tài Tiểu thuyết lịch sử Lan Khai nhằm làm sáng tỏ vấn đề lí luận thực tiễn sáng tác đóng góp Lan Khai hành trình đổi thể loại đại hóa văn học nước nhà giai đoạn nửa đầu kỉ XX Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 2.1 Đối tượng nghiên cứu Để thực đề tài này, tập trung khảo sát 20 TTLS tiêu biểu Lan Khai xuất tái từ trước năm 1945 đến nay, bao gồm: Gái thời loạn, Chiếc ngai vàng, Cái hột mận, Ai lên phố Cát, Chế Bồng Nga, Bóng cờ trắng sương mù, Cánh buồm thoát tục, Đỉnh non Thần, Người thù mặt trời, Gửi xuân tàn, Treo chiến bào, Chàng áo xanh, Tình ngồi muôn dặm, Trăng nước Hồ Tây, Trong binh lửa, Thành bại với anh hùng, Rỡn sóng Bạch Đằng, Ái tình nghiệp, Chàng theo nước, Chàng kỵ sỹ hai bình diện nội dung hình thức Trên sở đó, chúng tơi đưa kiến giải vận động TTLS Lan Khai q trình sáng tác ơng vận động văn học đại Việt Nam 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 Ngơ Sĩ Liên (2010), Đại Việt sử kí tồn thư (Tập 2), Nxb Thời đại Bùi Văn Lợi (1998), Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam từ đầu kỉ XX đến năm 1945 (Diện mạo đặc điểm), Luận án Tiến sĩ Ngữ Văn, Đại học Sư phạm Hà Nội Nguyễn Văn Long (2002), Văn học Việt Nam thời đại mới, Nxb Giáo dục Iu M Lotman (2004), Cấu trúc văn nghệ thuật (Trịnh Bá Đĩnh, Trần Ngọc Vương, Nguyễn Thu Thủy dịch), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội Phương Lựu (2001), Lý luận phê bình văn học phương Tây kỷ XX, Nxb Văn học, Trung tâm Văn hóa ngơn ngữ Đơng Tây, Hà Nội Phương Lựu (Chủ biên, 2002), Lý luận văn học (Tập 1), Văn học, Nhà văn Bạn đọc, Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội Phương Lựu (2011), Lý thuyết văn học hậu đại, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội Phương Lựu (2014), “Văn khí với phong cách”, Tạp chí Nhà văn Tác phẩm (3), tr.134-137 Phương Lựu (2007), Tư tưởng văn hóa, văn nghệ chủ nghĩa Mác phương Tây, Nxb Thế giới, Hà Nội Gyorgy Lukacs,  Đặc trưng mĩ học (chương XIII, Tập 2), (Trương Đăng Dung dịch), Tạp chí Nghiên cứu Văn học, số 10/2005, tr – 42 Nguyễn Đăng Mạnh (1994), Con đường vào giới nghệ thuật nhà văn, Nxb Giáo dục Nguyễn Đăng Mạnh (2000), Giáo trình lịch sử văn học Việt Nam, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội Lê Xuân Mậu, “Cảm hứng sáng tác văn chương”, Nguồn: tuanbaovan nghetphcm.vn E.M Meletinsky (2004), Thi pháp huyền thoại (Trần Nho Thìn Song Mộc dịch), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội Cao Minh, “Nhà văn Hoàng Quốc Hải: Tiểu thuyết lịch sử giải mã lịch sử”, Nguồn: Báo Gài Gịn giải phóng.org.vn Nguyễn Thị Tuyết Minh (2012), Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1945 (Chuyên luận), Nxb Công an nhân dân, Hà Nội Nguyễn Đăng Na (2001), Đặc điểm văn học Việt Nam trung đại - Những vấn đề văn xuôi tự sự, Nxb Giáo dục Nguyễn Nam, “Cái chết tác giả (tiểu thuyết lịch sử)? Những vấn đề nhân đọc Hoàng Việt xuân thu”, Nguồn: vanhoanghean.com.vn Đỗ Hải Ninh (2009), “Quan niệm lịch sử tiểu thuyết Nguyễn Xuân Khánh”, Tạp chí Văn học (2), tr.77-85 110 Vương Trí Nhàn (2000), Những lời bàn tiểu thuyết văn học Việt Nam từ đầu kỉ XX đến năm 1945, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội 111 Đỗ Thanh Nga (2009), “Cảm hứng lịch sử tiểu thuyết Nguyễn Huy Tưởng”, Tạp chí Nghiên cứu Văn học (7), tr.32-39 112 Lê Thành Nghị (1994), Văn học sáng tạo tiếp nhận, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội 113 Phạm Xuân Nguyên (Sưu tầm biên soạn, 2001), Đi tìm Nguyễn Huy Thiệp, Nxb Văn hóa thơng tin 114 Nhiều tác giả (1983), Từ điển văn học, (Tập 1), Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội 115 Nhiều tác giả (1989), Văn xuôi lãng mạn Việt Nam (1930-1945), (Tập 1), Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội 116 Nhiều tác giả (1992), Triết học mỹ học phương Tây nay, Nxb Văn hóa, Hà Nội 117 Nhiều tác giả (1995), Từ điển bách khoa Encyclopaedia Britannica, Nxb Giáo dục 118 Nhiều tác giả (1998), Văn học Việt Nam 1900-1945, Nxb Giáo dục 119 Nhiều tác giả (2002), Đổi tư tiểu thuyết, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội 120 Nhiều tác giả (2003), Các khái niệm thuật ngữ trường phái nghiên cứu văn học Tây Âu Hoa Kỳ kỉ XX, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 121 Nhiều tác giả (2003), Văn học hậu đại giới - Những vấn đề lý thuyết, Nxb Hội Nhà văn 122 Nhiều tác giả (2006), Bão táp triều Trần - Tác phẩm dư luận, Nxb Phụ nữ 123 G.N Pôspêlốp (1993), Dẫn luận nghiên cứu văn học (Tập 1), Nxb Giáo dục 124 G.N Pôspêlốp (1993), Dẫn luận nghiên cứu văn học (Tập 2), Nxb Giáo dục 125 Karl Popper (2012), Sự nghèo nàn thuyết sử luận (Chu Lan Đình dịch), Nxb Tri thức, Hà Nội 126 Vũ Ngọc Phan (1989, tái bản, tập 4), Nhà văn đại, Nxb Thăng Long, Sài Gịn 127 Hồng Phê (Chủ biên, 2006), Từ điển Tiếng Việt, NXB Đà Nẵng - Trung tâm Từ điển học 128 Trần Đình Sử (1996), Lý luận phê bình văn học, Nxb Hội Nhà văn 129 Trần Đình Sử (1998), Dẫn luận thi pháp học, Nxb Giáo dục 130 Trần Đình Sử (2007, Chủ biên), Tự học (Tập 1), Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội 131 Trần Đình Sử (2008, Chủ biên), Tự sự học, (Tập 2), Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội 132 Trần Đình Sử (2008, Chủ biên), Lý luận văn học (Tập 2), Tác phẩm Thể loại văn học, Nxb Đại học sư phạm, Hà Nội 133 Trần Đình Sử , “Lịch sử tiểu thuyết lịch sử”, Nguồn: http://vanhoanghean.com.vn 134 Trần Đình Sử, “Suy nghĩ tiểu thuyết lịch sử,” 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 Nguồn: https://trandinhsu.wordpress.com Trần Đình Sử, “Về tiểu thuyết lịch sử”, Nguồn: http://khoavanhoc-ngonngu.edu.vn Henryk Sienkiewicz (2011, tái bản), Quo Vadis (Nguyễn Hữu Dũng dịch), Nxb Văn học, Hà Nội Bùi Duy Tân (Chủ biên, 1997), Tổng tập văn học Việt Nam (Tập 6), Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội Nguyễn Minh Tấn, “Nguồn cảm hứng quan trọng bậc sáng tạo nghệ thuật”, Tạp chí Văn học, số 6, năm 1975 Trần Mạnh Tiến (Sưu tầm, nghiên cứu tuyển chọn, 2002), Lan Khai - Tác phẩm nghiên cứu, lý luận phê bình văn học, Nxb Văn hóa Thơng tin, Hà Nội Trần Mạnh Tiến, Nguyễn Thanh Trường (2004), Lan Khai - Truyện đường rừng: tác phẩm chuyên khảo, Nxb Văn hóa thơng tin, Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2004), Lầm than - Chuyên khảo tác phẩm, Nxb Văn hóa thơng tin, Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2006), “Người tìm kho báu chốn sơn lâm”,Tạp chí Dân tộc, số 6, tr.35 Trần Mạnh Tiến (2006), “Vấn đề nhà văn quan niệm Lâm Tuyền Khách”, Kỉ yếu Hội thảo Khoa học: Lan Khai với văn học Việt Nam đại, Kỉ niệm 100 năm ngày sinh Lan Khai Trần Mạnh Tiến (2006), Lan Khai - Nhà văn thực xuất sắc (Kỷ yếu Hội thảo kỉ niệm 100 năm sinh Lan Khai), Nxb Hội Nhà văn Trần Mạnh Tiến (2007), “Truyện kì ảo Lan Khai”, Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2008), “Phạm Quỳnh với lý luận phê bình văn học Việt Nam đầu kỉ XX”, Tạp chí Nhà văn, số 9, tr.146-158 Trần Mạnh Tiến (2010), Lan Khai tuyển tập (Tập 1), Nxb Văn học, Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2010), Lan Khai tuyển tập (Tập 2), Nxb Văn học, Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2011), “Tiểu thuyết lịch sử người mở hướng cách tân”, Tạp chí Nhà văn, số 1, tr.78-84 Trần Mạnh Tiến (2011), Lan Khai - Tuyển Truyện ngắn, Nxb Hà Nội Trần Mạnh Tiến (2015), Lan Khai - Ký, Nxb Hội Nhà văn Nguyễn Gia Tường (1993), Đại Việt sử lược - Đất nước 4000 năm, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh Phùng Văn Tửu (2002), Tiểu thuyết Pháp đại tìm tịi đổi mới,Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội Hải Thanh (2012), “Bàn tiểu thuyết lịch sử”, Nguồn: http://www.qdnd.vn 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 Nguyễn Quang Thắng, Nguyễn Bá Thế (1997), Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, Nxb Văn hóa, Hà Nội Ngơ Thảo (2000), Văn học với đời sống - đời sống với văn học, Nxb Văn học, Hà Nội Nguyễn Ngọc Thiện (Chủ biên, 2010), Văn học Việt nam kỉ XX (Lý luận phê bình 1945-1975, Năm, tập XI), Nxb Văn học, Hà Nội Bùi Thiết (2000), Từ điển vua chúa Việt Nam, Nxb Văn hóa Thơng tin, Hà Nội Nguyễn Thông (2009), Việt sử thông giám cương mục khảo lược, Nxb Văn hóa Thơng tin, Hà Nội Bích Thu (2007), “Nguyễn Huy Tưởng - nhà chép sử văn chương”, Tạp chí Văn học (9), tr.11-17 Đỗ Lai Thúy (2005), “Phong cách học phê bình văn học”, Tạp chí Văn học nước ngồi (1), tr.65-70 Lộc Phương Thủy (Chủ biên, 2007), Lí luận - Phê bình văn học giới kỉ XX, (Tập 1), Nxb Giáo dục, tr 284 - 325 Đặng Việt Thủy, Đặng Thành Trung (2009), 54 vị Hoàng hậu Việt Nam, Nxb Quân đội nhân dân Phan Trọng Thưởng (2001), Văn chương tiến trình tác giả - tác phẩm, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội Tzvetan Todorov (2004), Thi pháp văn xuôi, (Đặng Anh Đào, Lê Hồng Sâm dịch) Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội Lê Ngọc Trà (2018), Nhà văn sáng tạo nghệ thuật, Nxb Trẻ, TP Hồ Chí Minh Tạ Chí Đại Trường (2009), Những dã sử Việt, Nxb Tri thức, Hà Nội Tạ Chí Đại Trường (2009), Lịch sử nội chiến Việt Nam từ 1771 đến 1802, Nxb Tri thức, Hà Nội Nguyễn Văn Trung (1987), Những văn chương quốc ngữ đầu tiên, Nxb Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Trung, “Tiểu luận Vấn Ðề Nhân Vật Lịch Sử: Nguyễn Huệ, Nguyễn Ánh Những Cách Tiếp Cận”, Tạp chí Văn học, số 200, tháng 12/2002 Trần Vũ, “Lịch sử tiểu thuyết - tùy tiện ý thức?”, Nguồn: www.tranvu.free.fr Trần Quốc Vượng (1960), Việt sử lược, Nxb Văn - Sử - Địa, Hà Nội Trần Quốc Vượng (2003), Văn hóa Việt Nam, tìm tịi suy ngẫm, Nxb Văn học, Hà Nội L.X Vưgôtxki (1981), Tâm lý học nghệ thuật, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội Đinh Cơng Vỹ (2005), Bên lề sử, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội 176 Đinh Công Vỹ (2012), Chuyện tình vua chúa Hồng tộc Việt Nam, Nxb Phụ nữ, Hà Nội 177 Nguyễn Vỹ (2007), Văn sĩ tiền chiến, Nxb Văn học, Hà Nội 178 Lý Tế Xuyên(1972), Việt điện u linh (Trịnh Đình Rư dịch, Đinh Gia Khánh hiệu đính giới thiệu), Nxb Văn học, Hà Nội B.TIẾNG ANH 179 David Lindenfeld (2009), Jungian archetypes & the discourse of history, Rethingking History, Vol.13, No.2 June 2009 180 Hayden White (2005), “Intruction: Historical fiction, fiction history, and historical reality”, Rethinking History, Vol.9, No.2/3, June/September 2005 181 Assoc Prof Tran Manh Tien (2019) Lan Khai – Opened the way to the world of the forest in modern Vietnamese literature, ISI 2410-3918 Acces online at www, iipccl.org - Academic Journal of Business, Administration, Law and Social Sciences – HPCCL, Publíhing, Graz - Austria - Vol.5No.2 july, 2019 PHỤ LỤC DANH MỤC TÁC PHẨM ĐÃ XUẤT BẢN CỦA LAN KHAI (Xếp thứ tự theo thể loại năm xuất bản) I TIỂU THUYẾT VÀ TRUYỆN NGẮN TÂM LÍ XÃ HỘI Lan Khai (1928), Nước hồ Gươm, Nhà in Nhật Nam thư quán, Hà Nội Lan Khai (1932), Lẩn đời Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Giông tố, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Bỡn cợt với tình, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Một việc tự tư, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Vì cánh hoa trôi, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Nơi ước hẹn, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1934), Anh Sẩm, Ngọ báo Thứ ngày thứ ngày 9/1/1934 Lan Khai (1934), Thằng gầy, Ngọ báo Thứ 4, ngày 10/1/1934 10 Lan Khai (1934), Cô Bụt, Ngọ báo Thứ Tư, ngày 24/1/1934 11 Lan Khai (1934), Khóc thơng reo, Nxb Tân Dân, Hà Nội 12 Lan Khai (1934), Cái nợ, Ngọ báo Chủ nhật ngày 21/1/1934 13 Lâm Tuyền Khách (1934), Tình lụy, Đơng pháp xuất 14 Lan Khai (1935), Khổ tình, Loa, số 90 Thứ Năm, tháng Novembre 15 Lan Khai (1935), Kiếp tằm Loa, số 96, thứ Năm, ngày 18 tháng De’cembre 16 Lan Khai (1935), Chung tình, Loa, số 95 thứ Năm, 12 De’cembre 17 Lâm Tuyền Khách (1936), Tro tàn, Nxb Tân Dân, Hà Nội 18 Lan Khai (1928-1938), Cô Dung,Nxb Tân Dân, Hà Nội 19 Lan Khai (1938), Lầm than, Nxb Tân Dân, Hà Nội 20 Lan Khai (1938), Liếp Ly, Phổ thông bán nguyệt san Số 24 Nxb Tân Dân, Hà Nội 21 Lan Khai (1941), Mực mài nước mắt, Nxb Đời mới, Hà Nội 22 Lan Khai (1942), Tội thương, Nxb Tân Dân, Hà Nội 23 Lan Khai (1942), Tội nhân hay nạn nhân, Nxb Kiến Thiết, Hà Nội II TIỂU THUYẾT VÀ TRUYỆN NGẮN ĐƯỜNG RỪNG 24 Lan Khai (1933), Lô HNồ, Ngọ báo, Hà Nội 25 Lan Khai (1933), Mũi tên độc,Nxb Tân Dân, Hà Nội 26 Lan Khai (1934), Pàng Nhả Ngọ báo, 25, 26, 27 Janvier 27 Lan Khai (1934), Lên thác xuống ghềnh, Nxb Tân Dân, Hà Nội 28 Lan Khai (1934), Lẩn đời, Nxb Tân Dân, Hà Nội 29 Lan Khai (1934), Lẩn đời, Nxb Tân Dân, Hà Nội 30 Lan Khai (1934), Khảm khắc, Nxb Tân Dân, Hà Nội 31 Lan Khai (1934), Nùng Ty Ao, Đông Pháp từ số đến số 17 32 Lan Khai (1935), Rừng khuya, Nxb Tân Dân, Hà Nội 33 Lan Khai (1935), Gò thần,Nxb Tân Dân, Hà Nội 34 Lan Khai (1935), Sóng nước Lơ Giang, Nxb Tân Dân, Hà Nội 35 Lan Khai (1935), Dưới miệng hùm, Nxb Tân Dân, Hà Nội 36 Lan Khai (1939), Tiếng gọi rừng thẳm, PTBNS, Số 45 37 Lan Khai (1939), Mọi rợ, Tao Đàn, từ số 5-13, Nxb Tân Dân, Hà Nội 38 Lan Khai (1940), Dấu ngựa sương, Hương Sơn xuất 39 Lan Khai (1940), Hồng thầu, PTBNS, số 57 Nxb Tân Dân, Hà Nội 40 Lan Khai (1940), Truyện đường rừng, Nxb Tân Dân, Hà Nội 41 Lan Khai (1941), Suối Đàn, Nxb Cộng lực, Hà Nội 42 Lan Khai (1940), Tiếng khóc sương, PTBNS, số 72, Nxb Tân Dân, Hà Nội 43 Lan Khai (1941), Chiếc nỏ cánh dâu Duy Tân thư xã xuất 44 Lan Khai (1942), Tình máu, Hương Sơn xuất III TÁC PHẨM SƯU TÂM, NGHIÊN CỨU, LÍ LUẬN PHÊ BÌNH 45 Lan Khai (1933), Gió núi trăng ngàn, Nxb Tân Dân, Hà Nội 46 Lan Khai (1934), Tài hoa lụy ngàn đời, Nxb Tân Dân, Hà Nội 47 Lan Khai (1934), Tình cảnh Đơng Phương Số 04, thứ ngày 19/11 48 Lan Khai (1935), Đẹp Loa, số 81, thứ Năm ngày 5/10 49 Lan Khai (1935), Nguồn cảm hứng thi nhân Việt Nam Loa, số 92 Thứ Năm 21/11 50 Lan Khai (1935), Đàn bà thi ca Ả rập Loa, số 91.Thứ Năm ngày 14/11 51 Lan Khai (1937), Những câu hát xanh, Tao Đàn, từ số đến số 13 52 Lan Khai (dịch) (1939), Cần ông trời, Tao Đàn, số 53 Lan Khai (1939), Tính cách Việt Nam văn chương, Tao Đàn, số 54 Lan Khai (1939), Thiên chức văn sĩ Việt Nam, Tao Đàn, số 55 Lan Khai (1939), Nguyễn Triệu Luật - người tác phẩm, Tạp chí Tao Đàn, số 56 Lan Khai (1939), Cảm tưởng sách dạy hát nhạc sĩ Nguyễn Văn Diệp, Nxb Tân Dân, Hà Nội 57 Lan Khai (1939), Cái nguy gốc, Tao Đàn, số 58 Lan Khai (1939), Gửi bạn trẻ muốn theo đuổi nghề viết văn, Tao Đàn, số 59 Lan Khai (1939), Một lịng tin cần phải có, Tao Đàn, số 60 Lan Khai (1939), Phác họa hình dung tâm tính thi si Tản Đà, Tao Đàn , số 9-10 61 Lan Khai (1939), Bàn nghệ thuật, Nxb Tân Dân, Hà Nội 62 Lan Khai (1939), Một quan niệm văn chương, Tao Đàn, số 63 Lan Khai (1939), Con người Vũ Trọng Phụng, Tao Đàn, số đặc biệt ngày 1/12/1939 64 Lan Khai (1939), Cảm tưởng sách dạy hát nhạc sĩ Nguyễn Văn Diệp, Nxb Tân Dân, Hà Nội 65 Lan Khai (1940), Lê văn Trương, Nxb Tân Dân, Hà Nội 66 Lan Khai (1940), Cái đẹp với nghệ thuật, Nxb Đời mới, Hà Nội 67 Lan Khai (1941), Vũ Trọng Phụng, (Phê bình) Nxb Minh Phương, Hà Nội 68 Lan Khai (1941), Hồ Xuân Hương, (Phê bình) Nxb Minh Phương, Hà Nội IV KÍ 69 Lan Khai (1933), Trường hận ca chết,Nxb Tân Dân, Hà Nội 70 Lan Khai (1933), Sáu năm cách biệt hồi cố hương, Đông Phương Số 862, thứ Bảy ngày 10/6/1933 71 Lan Khai (1933), Viếng cô Hồng Yến, Đông Phương Số 859, thứ Tư ngày 21/6/1933 72 Lan Khai (1934), Thầy đồ tôi, Đông Phương Số 855, thứ Tư ngày 7/6/1934 73 Lan Khai (1934), Cháu chết, Đông Phương Số 856, thứ Bảy ngày 10/6/1934 74 Lan Khai (1935), Biệt li, Nxb Tân Dân, Hà Nội 75 Lan Khai (1935), Tập hồi kí nhan đề 8023,Nxb Tân Dân, Hà Nội 76 Lan Khai (1935), Cánh hoa mua, Loa, số 93 Thứ Năm, ngày 28/11/1935 77 Lan Khai (1935), Đau chết, Nxb Tân Dân, Hà Nội 78 Lan Khai (1935), Con ngựa hồng tôi, Nxb Tân Dân, Hà Nội 79 Lan Khai (1935), Một săn đêm, Loa.14/5/1935 80 Lan Khai (tức Nguyễn Văn Huyên, 1934), Những giống người chế thổ ty châu Chiêm Hóa, Đơng Pháp từ số 2534- 2555 81 Lan Khai (Lâm Tuyền Khách, 1935), 8023, Đông Pháp 343, tr.5 82 Lâm Tuyền Khách (1935), Người Thổ nâu, Đông Pháp, số 3078, tr.3 83 Lâm Tuyền Khách (1935), Tự nhiên, Đông Pháp, số 3074, tr.5 84 Lâm Tuyền Khách (1936), Đầu đỏ với ngày xuân, số 3147 85 Lâm Tuyền Khách (1937), Đèo heo hút gió, số 3485-3589 86 Lâm Tuyền Khách (1939), Một tháng với Tản Đà, Ngày Nay, số 171, ngày 22/7/1939 87 Lan Khai (1939), Đau chết, Tao Đàn, số 4,5,6,8, Tân dân 88 Lâm Tuyền Khách (1940), Chút phảo nịn thoai, Đơng Pháp, số4551, tr 89 Lâm Tuyền Khách (1940), Thanh niên «Xứ xanh », Đơng Pháp, số 4536, tr.4 90 Lâm Tuyền Khách (1941), Thanh niên «Xứ xanh», Đông Pháp, số 4723, tr.4 91 Lâm Tuyền Khách (1941), Con đường tranh đấu niên, Đông Pháp, số 4715 92 Lâm Tuyền Khách (1941), Thế giới phải có lúc hồi xn, Đơng Pháp, số 4726, tr.3 93 Lâm Tuyền Khách (1942), Tiếng tiêu núi Lịch, Đông Pháp, số 5098, tr.4 94 Lâm Tuyền Khách (1942), Quần cộc chơi xuân, Đông Pháp, số 5055 95 Lâm Tuyền Khách (1943), Gõ đầu trẻ, Thanh Nghị, số 52 V TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ 96 Lan Khai (1933), Gái thời loạn, Nxb Tân Dân, Hà Nội 97 Lan Khai (1935), Chiếc ngai vàng, Nxb Tân Dân, Hà Nội 98 Lan Khai (1935), Chàng theo nước, Nxb Đời Mới, Hà Nội 99 Lan Khai (1936), Cái hột mận, Nxb Tân Dân, Hà Nội 100 Lan Khai (1937), Ai lên phố Cát, Nxb Tân Dân, Hà Nội 101 Lan Khai (1938), Chàng áo xanh, Tiểu thuyết thứ bẩy từ số 185-195 102 Lan Khai (1938), Chế Bồng Nga, Nxb Tân Dân, Hà Nội 103 Lan Khai (1938), Bóng cờ trắng sương mù, Tiểu thuyết thứ Bảy, từ số 210-223 104 Lan Khai (1940), Đỉnh non Thần, Nxb Tân Dân, Hà Nội 105 Lan Khai (1940), Cưỡi đầu voi dữ, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1940) 106 Lan Khai (1941), Gửi xuân tàn, Nxb Tân Dân, Hà Nội 107 Lan Khai (1941), Sầu lên ải, Nxb Duy Tân, Hà Nội 108 Lan Khai (1941), Người thù mặt trời (Thành Cát Tư Hãn), Nxb Hương Sơn, Hà Nội 109 Lan Khai (1941), Trăng nước Hồ Tây, Nxb Hương Sơn, Hà Nội 110 Lan Khai (1942), Treo chiến bào, Nxb Hương Sơn, Hà Nội 111 Lan Khai (1942), Trong binh lửa, Nxb Kiến Thiết, Hà Nội 112 Lan Khai (1942), Thành bại với anh hùng, Nxb Kiến Thiết, Hà Nội 113 Lan Khai (1942), Tình ngồi mn dặm, Nxb Tân Dân, Hà Nội 114 Lan Khai Nguyễn Tố (1942), Rỡn sóng Bạch Đằng, Nxb Duy Tân, Hà Nội 115 Lan Khai (1942), Cánh buồm thoát tục, Nxb Tân Dân, Hà Nội 116 Lan Khai (1942), Theo lớp mây đưa, Nxb Tân Dân, Hà Nội 117 Lan Khai (1942), Ái tình nghiệp, Nxb Hương Sơn, Hà Nội 118 Lan Khai (1942), Giấc mơ bạo chúa, Nxb Hương Sơn, Hà Nội 119 Lan Khai (1943), Cưỡi đầu voi dữ, Nxb Tân Dân, Hà Nội 120 Lan Khai (1943), Chàng kỵ sỹ, Nxb Đời Mới, Hà Nội 121 Lan Khai (1943), Việt Nam đâu?, Nxb Hoạt động, Hà Nội 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 PHỤ LỤC DANH MỤC TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM TIÊU BIỂU Trường An (2017), Vũ tịch, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Trường An (2017), Thiên hạ chi vương, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Trường An (2017), Thiên hạ chi vương, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Trường An (2017), Hồ Dương (Tập 1: Ngày Gia Định), Nxb Phụ nữ, Hà Nội Trường An (2017), Hồ Dương (Tập 2: Nam Bắc đại thống),Nxb Phụ nữ, Hà Nội Phan Bội Châu (1971, tái bản), Trùng Quang tâm sử, Nxb Văn học, Hà Nội Phan Trần Chúc (1940), Hồi chng Thiên mụ, Chính Ký xuất Phan Trần Chúc (1940), Vua Hàm Nghi, Chính Ký xuất Phan Trần Chúc (1940), Bánh xe khứ quốc, Chính Ký xuất Phan Trần Chúc (1940), Vua Quang Trung, Chính Ký xuất Phan Trần Chúc (1941), Cần vương, Chính kí xuất Phan Trần Chúc (1940), Tĩnh vương, Chính Ký xuất Phan Trần Chúc (1943), Giọt máu sau cùng, Nxb Đời Mới Phan Trần Chúc (1943), Thưởng trì cung, Phổ thơng bán nguyệt san số 121 năm 1942 số 122 năm 1943 Nam Dao (1999), Gió lửa, Nxb Thi văn, Canada Nam Dao (2007), Đất trời, Nxb Đà Nẵng, Đà Nẵng Hàn Thế Dũng (2004), Bà Triệu, Nxb Cơng an Nhân dân, Hà Nội Lê Đình Danh (2006), Tây Sơn bi hùng truyện, Nxb Văn hóa - thông tin, Hà Nội Vũ Ngọc Đĩnh (2003), Mười hai sứ quân, Nxb Văn học, Hà Nội Nguyễn Mộng Giác (1998), Sông Côn mùa lũ, Nxb Văn học, Hà Nội Siêu Hải (2010), Tiểu thuyết lịch sử Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội, Nxb Thanh niên, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2009), Huyết chiến Bạch Đằng, Nxb Văn học, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2009), Huyền Trân cơng chúa, Nxb Văn học, Hà Nội Hồng Quốc Hải (2009), Đuổi quân Mông Thát, Nxb Văn học, Hà Nội Hồng Quốc Hải (2009), Bão táp cung đình, Nxb Văn học, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2009), Vương triều sụp đổ, Nxb Văn học, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2009), Thăng Long giận, Nxb Văn học, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2010), Tám triều vua Lý (tập 3: Bình Nam dẹp Bắc), Nxb Phụ nữ, Hà Nội 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 Hoàng Quốc Hải (2010), Tám triều vua Lý (tập 4: Con đường định mệnh), Nxb Phụ nữ, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2010), Tám triều vua Lý (tập 2: Con ngựa nhà Phật), Nxb Phụ nữ, Hà Nội Hoàng Quốc Hải (2010), Tám triều vua Lý (tập 1: Thiền sư dựng nước), Nxb Phụ nữ, Hà Nội Võ Thị Hảo (2005), Giàn thiêu, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Trần Thu Hằng (2005), Đàn đáy, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội Dương Hướng (2007), Dưới chín tầng trời, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội Lan Khai (1933), Gái thời loạn, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1935), Chiếc ngai vàng, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1936), Cái hột mận, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1937), Ai lên phố Cát, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1937), Chàng áo xanh, Tiểu thuyết thứ bẩy từ số 185-195 Lan Khai (1938), Chế Bồng Nga, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1940), Cưỡi đầu voi dữ, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1940), Bóng cờ trắng sương mù, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1940), Cánh buồm thoát tục, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1941), Chiếc nỏ cánh dâu, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1941), Đỉnh non Thần, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1941), Người thù mặt trời (Thành Cát Tư Hãn), Nxb Hương Sơn, Hà Nội Lan Khai (1941), Gửi xuân tàn, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1941), Treo chiến bào, Nxb Hương Sơn, Hà Nội Lan Khai (1942), Theo lớp mây đưa, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1942), Tình ngồi mn dặm, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1942), Trăng nước Hồ Tây, Nxb Hương Sơn, Hà Nội Lan Khai (1942), Trong binh lửa, Nxb Kiến Thiết, Hà Nội Lan Khai (1942), Thành bại với anh hùng, Nxb Quốc Gia, Hà Nội Lan Khai, Nguyễn Tố (1942), Rỡn sóng Bạch Đằng, Nxb Duy Tân, Hà Nội Lan Khai (1942), Sầu lên ải, Nxb Duy Tân, Hà Nội Lan Khai (1942), Ái tình nghiệp, Nxb Duy Tân, Hà Nội Lan Khai (1942), Chàng theo nước, Nxb Đời Mới, Hà Nội Lan Khai (1943), Vuông vải trắng, Nxb Hoạt Động, Hà Nội Lan Khai (1943), Theo lớp mây đưa, Nxb Tân Dân, Hà Nội Lan Khai (1943), Chàng kỵ sĩ, Nxb Đời Mới, Hà Nội Lan Khai (1943), Việt Nam đâu, Nxb Duy Tân, Hà Nội 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 Nguyễn Xuân Khánh (2000), Hồ Quý Ly, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Nguyễn Xuân Khánh (2006), Mẫu thượng ngàn, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Nguyễn Xuân Khánh (2011), Đội gạo lên chùa, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Hồng Cơng Khanh (1999), Vằng vặc Khuê, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội Phạm Minh Kiên (1928), Việt Nam anh kiệt, Tín Đức thư xã, Sài Gòn Phạm Minh Kiên (1929), Việt Nam Lý Trung Hưng, Tín Đức thư xã, Sài Gịn Phạm Minh Kiên ( 1931), Lê Triều Lý Thị, Tín Đức thư xã, Sài Gòn Phạm Minh Kiên (1932), Tiền Lê vận mạt, Tín Đức thư xã, Sài Gịn Lưu Văn Kh (2007), Mạc Đăng Dung, Nxb Hải Phòng, Hải Phòng Nguyễn Triệu Luật (1938), Hòm đựng người, Nxb Nhật Tân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1938), Bà chúa Chè, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1939), Ngược đường trường thi, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1939), Loạn kiêu binh, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1940), Chúa Trịnh Khải, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1941), Thiếp chàng đôi ngả, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1941), Rắn báo oán, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1941), Thiếp chàng đôi ngả, Nxb Tân Dân, Hà Nội Nguyễn Triệu Luật (1943), Bốn yêu hai ông đồ, Nxb Tân Dân, Hà Nội Trần Thanh Mại (1944), Ngô Vương Quyền, Phụ nữ Tân văn xuất Phạm Ngọc Cảnh Nam (2011), Thế kỉ bị mất, Nxb Hội Nhà văn Đào Trinh Nhất (1945), Phan Đình Phùng,Nxb Đại La, Hà Nội Ngơ Gia Văn Phái (2008), Hồng Lê thống chí, (Nguyễn Đức Vân, Kiều Thu Hoạch dịch), Nxb Văn học, Hà Nội Nguyễn Khắc Phê (2009), Biết đâu địa ngục thiên đường, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Ngô Văn Phú (2001), Gươm thần Vạn Kiếp, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội Ngô Văn Phú (2006), Lý Công Uẩn, Nxb Công an Nhân dân, Hà Nội Ngô Văn Phú (2010), Tuyên phi Đặng Thị Huệ, Nxb Dân trí, Hà Nội Nguyễn Khắc Phục (2000), Thăng Long kíQuyển 1: Kinh rồng), Nxb Thanh niên Nguyễn Khắc Phục (2004), Thăng Long kí (Quyển 2: Một còn), Nxb Thanh niên Nguyễn Tử Siêu, Tiếng sấm đêm đông (1928), Nhà in Nhật Nam - Thi Quán, Hà Nội Nguyễn Tử Siêu(1929),Vua Bố Cái, Nhà in Nguyễn Kính, Hải Phịng Nguyễn Tử Siêu (1929), Lê Đại Hành, Nhà in Nguyễn Kính, Hải Phịng Nguyễn Tử Siêu (1929), Mai Hắc Đế, Nhà in Nguyễn Kính, Hải Phịng Nguyễn Tử Siêu (1929), Lý Nam Đế, Nhà in Nguyễn Kính, Hải Phịng 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 Nguyễn Tử Siêu (1929), Đinh Tiên Hoàng, Nhà in Nhật Nam, Hà Nội Nguyễn Tử Siêu (1935), Việt Thanh chiến sử, Nhà in Nhật Nam, Hà Nội Nguyễn Tử Siêu (1935), Trần Nguyên chiến kỷ, Nhà in Nhật Nam, Hà Nội Nguyễn Tử Siêu (1929), Tiếng sấm đêm đông, Nhà in Nguyễn Kính, Hải Phịng Nguyễn Tử Siêu (1936), Vua bà Triệu Ẩu, Nhà in Nhật Nam, Hà Nội Nguyễn Tử Siêu (1936), Hai bà đánh giặc, Nhà in Nhật Nam, Hà Nội Yên Tử cư sĩ Trần Đại Sỹ (2004), Nam Quốc Sơn Hà, Nxb Trẻ Yên Tử cư sĩ Trần Đại Sỹ (2004), Anh hùng Đông A dựng cờ bình Mơng, Nxb Trẻ n Tử cư sĩ Trần Đại Sỹ (2004), Anh hùng Tiêu Sơn, Nxb Trẻ Yên Tử cư sĩ Trần Đại Sỹ (2004), Anh hùng Lĩnh Nam, Nxb Trẻ Yên Tử cư sĩ Trần Đại Sỹ (2012), Gươm thiêng Hàm Tử, Nxb Lĩnh Nam, New Orlean Bùi Anh Tấn (2010), Nguyễn Trãi (Quyển 1: Oan khuất), Nxb Thanh niên, Hà Nội Bùi Anh Tấn (2010), Nguyễn Trãi (Quyển 2: Bức huyết thư), Nxb Thanh niên, Hà Nội Bùi Anh Tấn (2010), Bí mật hậu cung, Nxb Thanh niên, Hà Nội Hồng Thái (2018), Thiệu Bảo bình Nguyên (Tập 1: Điệp vụ thám báo), Nxb Trẻ, Hà Nội Hồng Thái (2018), Thiệu Bảo bình Nguyên (Tập 2: Trước giông tố), Nxb Trẻ, Hà Nội Hồng Thái (2018), Thiệu Bảo bình Nguyên (Tập 3: Sơn hà rực lửa), Nxb Trẻ, Hà Nội Hồng Thái (2018), Thiệu Bảo bình Nguyên (Tập 4: Khúc tráng ca mùa hạ), Nxb Trẻ, Hà Nội Nguyễn Quang Thân (2001), Con ngựa Mãn Châu, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội Nguyễn Quang Thân (2009), Hội thề, Nxb Phụ nữ, Hà Nội Chu Thiên (1941), Lê Thái Tổ, Nxb Tân Dân, Hà Nội Chu Thiên (1942), Bà quận Mỹ, Nxb Tân Dân, Hà Nội Chu Thiên (2014), Bóng nước Hồ Gươm, Nxb Alphabook Đinh Gia Thuyết (1931), Ngọn cờ lau, Nhà in Thực nghiệp, Hà Nội Đinh Gia Thuyết (1934), Ngọn cờ vàng,Nhà in Thực nghiệp, Hà Nội Ngô Tất Tố (1935), Vua Hàm Nghi với việc kinh thành thất thủ, Nhà in Nhất Nam, Hà Nội Ngô Tất Tố (1935), Lịch sử Đề Thám, Nhà in Nhất Nam, Hà Nội Ngô Văn Triện (1930), Hùng Vương diễn nghĩa, Nxb Tân Dân, Hà Nội Uông Triều (2015), Sương mù tháng giêng, Nxb Trẻ, Hà Nội Tân Dân Tử, Giọt máu chung tình (1989), Nxb Tổng hợp Tiền Giang Tân Dân Tử, Gia Long tẩu quốc (1989), Nxb Tổng hợp Tiền Giang Tân Dân Tử, Gia Long phục quốc (1989), Nxb Tổng hợp Tiền Giang 128 Nguyễn Huy Tưởng (1942), Đêm hội Long Trì,Nxb Thanh Niên 129 Nguyễn Huy Tưởng (1944), An Tư, Nxb Thanh Niên ... cứu Lan Khai tiểu thuyết lịch sử ông 26 1.3.1 Về nhà văn Lan Khai 26 1.3.2 Về tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 30 1.4 Những vấn đề cấp thiết đặt nghiên cứu tiểu thuyết lịch sử Lan Khai. .. trình sáng tác tiểu thuyết lịch sử Lan Khai Từ thực lịch sử đến tranh nghệ thuật tiểu thuyết lịch sử Lan Khai Các phương thức biện pháp biểu nghệ thuật tiểu thuyết lịch sử Lan Khai Chương TỔNG... thuyết lịch sử 49 2.2.3 Diễn trình sáng tác tiểu thuyết lịch sử Lan Khai 51 2.2.4 Tiểu thuyết lịch sử nghiệp sáng tác Lan Khai vận động thể tài tiểu thuyết lịch sử Việt Nam 55 Tiểu